Mosty w Stańczykach

Stańczyki – wiadukty na suwalszczyźnie

Województwo warmińsko-mazurskie może pochwalić się akweduktami wzorowanymi na rzymskich budowlach z włoskiego miasta Pont-du-Gard. Oto jedne z najwyższych mostów w Polsce: wiadukty w Stańczykach. Wśród suwalskich krajobrazów możemy znaleźć pomniki sztuki budowlanej i zabytki techniki.

Wzgórza porośnięte świerkami, rzeki przecinające doliny i naturalne piękno Puszczy Rominckiej dopełniają zagadkowe konstrukcje. Elementy nieczynnej infrastruktury kolejowej z początku XX wieku górują nad kotliną i niewielką rzeczką Błędzianką. Ich majestat podkreślony jest przez otoczenie: niczym niezmąconą, nienaruszona przez człowieka przyrodę. Na jej tle odcina się wyraźnie niespotykana pięcioprzęsłowa żelbetonowa budowla o długości 180 metrów i wysokości sięgającej aż do 36,5 metra. Nie są to jednakże zwyczajne mosty kolejowe. Zaprojektowane zostały przez włoskich architektów i inżynierów, którzy zadbali nie tylko o aspekt praktyczny, ale także walory estetyczne. Wiadukty w Stańczykach zostały stworzone na wzór tych, które można oglądać w Pont-du-Gard we Włoszech. Misternie zdobione filary z wysuniętymi balkonami, ażurowa balustrada oraz ogólne wrażenie, jakie na przybywających do Stańczyków turystów wywiera ogromnych rozmiarów konstrukcja, przyczyniły się do nazwania jej akweduktami Puszczy Rominckiej.

Stosunkowo niedawno odkryto tajemnicę powstania mostów kolejowych, łączących Gołdap z Żytkiejmanami. Pierwszy powstał most południowy, którego budowę rozpoczęto w roku 1912 i ukończono pięć lat później. W 1918 roku stanął drugi, równoległy do pierwszego, most północny, który, z powodu wybuchu I wojny światowej, wykonany został z mniejszą starannością i dokładnością. Prawdopodobnie przy jego wznoszeniu pracowały wojska kolejowe i rosyjscy jeńcy. Tory dla pociągu położono tylko na jednym moście. Pociągi zaczęły kursować po nim w 1927 roku na trasie z Chojnic do Olity na Litwie (przez stacje w Czersku, Smętowie, Kwidzyniu, Prabutach, Myślicach, Morągu, Ornecie, Lidzbarku Warmińskim, Bartoszycach, Kętrzynie, Węgorzewie, Gołdapi, Pobłędziu i Kalwarii). Zgodnie ze starym rozkładem z roku 1938 w ciągu dnia jeździły po nim trzy pociągi. Później – prawdopodobnie z przyczyn rozwoju turystyki w tym rejonie – uruchomiono dodatkowy pociąg, który kursował w soboty i niedziele. W 1945 roku tory kolejowe zostały rozebrane przez Armię Czerwoną, która wycofywała się z Polski. Od tego czasu do dziś mosty w Stańczykach nie pełni już swojej dawnej funkcji.

Obecnie teren, na którym znajdują się wiadukty, jest własnością prywatną i obowiązuje na nim opłata. Cena biletu – niewspółmierna do wrażeń, jakich doświadczymy podziwiając okolicę z wysokości około 36,5 metra oraz architekturę mostów, będących pomnikami techniki budowlanej – wynosi około 4 zł. za osobę. Niegdyś mosty wykorzystywane były przez miłośników skoków na bungee. Teraz, gdy zmienił się właściciel, takie ekstremalne rozrywki zostały tu zabronione.

Z akweduktów rozciąga się niezapomniany widok na dolinę i całą okolicę. Warte obejrzenia są również tereny Puszczy Rominckiej, okalające budowle. Ich polodowcowa genealogia przyczyniła się do znacznego zróżnicowania terenu, który poprzecinany jest niewielkimi rzeczkami. Być może dlatego miejsce to zwane jest Mazurami Garbatymi. W pobliżu znajduje się także jezioro Tabell, w którym 31 maja 1926 roku podczas jednej z gwałtownych burzmiał miejsce wybuch gazu błotnego, który powstaje z rozkładu roślin na dnie zbiorników wodnych. Całe jezioro zniknęło wówczas pod warstwą mułu i błota wyrzuconego przez zgromadzone pod dnem gazy. Woda pojawiła się z powrotem doopiero kilka miesięcy później, gdy szlam i błoto opadły.

Warto również zwrócić uwagę na aleję jarząbów szwedzkich, które zostały uznane za pomniki przyrody i wraz z jeziorkiem wykorzystane w filmie „Dlaczego nie” Ryszarda Zatorskiego. Same Akwedukty Puszczy Rominckiej „zagrały” w „Rysiu” reżyserowanym przez Stanisława Tyma.

Wszystkie pola:

array(19) { ["key_words"]=> string(10) "Stańczyki" ["meta_title"]=> string(90) "Stańczyki - Wiadukty - ciekawe miejsca w Polsce, atrakcje turystyczne, Mazury - Veturo.pl" ["meta_desc"]=> string(143) "Veturo.pl zdradza tajemnice zabytku jakim są akwedukty w Stańczykach...Poznaj to ciekawe miejsce i atrakcję turystyczną na Suwalszczyźnie." ["watermark"]=> string(16) "Pieczatka Veturo" ["interesting_places"]=> string(36) "Suwalszczyzna - atrakcje turystyczne" ["author"]=> string(16) "Agnieszka Banach" ["latlng"]=> array(3) { ["address"]=> string(0) "" ["lat"]=> float(54.30171204032399856487245415337383747100830078125) ["lng"]=> float(22.65106201171899868995751603506505489349365234375) } ["highlight_search"]=> bool(false) ["is_news"]=> bool(false) ["is_home_page_title"]=> bool(false) ["is_poradnik"]=> bool(false) ["is_sprzet"]=> bool(false) ["is_outwear"]=> bool(false) ["use_video"]=> bool(false) ["video"]=> string(0) "" ["show_map"]=> bool(true) ["country"]=> string(3) "POL" ["meta_key"]=> string(0) "" ["home-visible"]=> bool(false) }

key_words: Stańczyki

meta_title: Stańczyki - Wiadukty - ciekawe miejsca w Polsce, atrakcje turystyczne, Mazury - Veturo.pl

meta_keys:

meta_desc: Veturo.pl zdradza tajemnice zabytku jakim są akwedukty w Stańczykach...Poznaj to ciekawe miejsce i atrakcję turystyczną na Suwalszczyźnie.

watermark: Pieczatka Veturo

interesting_places: Suwalszczyzna - atrakcje turystyczne

author: Agnieszka Banach

latlng: Array

highlight_search:

is_news:

is_home_page_title:

is_poradnik:

is_sprzet:

is_outwear:

use_video:

video:

show_map: 1

Pola do umieszczenia w nagłówku

meta_title: Stańczyki - Wiadukty - ciekawe miejsca w Polsce, atrakcje turystyczne, Mazury - Veturo.pl

meta_keys:

meta_desc: Veturo.pl zdradza tajemnice zabytku jakim są akwedukty w Stańczykach...Poznaj to ciekawe miejsce i atrakcję turystyczną na Suwalszczyźnie.

Pola do umieszczenia w treści

watermark: Pieczatka Veturo

watermark: Pieczatka Veturo

author: Agnieszka Banach

meta_desc: Veturo.pl zdradza tajemnice zabytku jakim są akwedukty w Stańczykach...Poznaj to ciekawe miejsce i atrakcję turystyczną na Suwalszczyźnie.