Krakowski Kazimierz – atrakcje turystyczne

Krakowski Kazimierz to dzielnica oddalona nieco od centrum turystycznego miasta. Zwiedzający może liczyć tutaj na nieco spokoju, co pozwala także zanurzyć się w atmosferę miejsca. Jego charakter determinuje przeszłość, związana ściśle z kulturą żydowską. Pełno tutaj miejsc wartych zobaczenia, ale także klimatycznych kawiarenek i oryginalnych knajpek. Podróżnicy o artystycznej duszy chętnie zasiądą przy filiżance kawy w Alchemii. Najmłodszych wędrowców zapewne zadziwi rozmiar i smak kultowych już zapiekanek, sprzedawanych w tzw. okrąglaku na Placu Nowym. Ciekawscy niech koniecznie wybiorą się wieczorem na ulicę Szeroką, gdzie pod numerem 22 znajduje się mieszkanie, w którym niegdyś mieszkał słynny żydowski kabalista, Natan Spira. Czasem można zobaczyć w oknie zapaloną lampę. Ponoć to Spira zasiada do czytania księgi. Taki właśnie jest Kazimierz: przesiąknięty tradycją, ale także tajemnicami i magią. Pozwólmy więc sobie na zgubienie się w jego uliczkach.

Kazimierz to część Krakowa, wchodząca w skład dzielnicy Stare Miasto. Dość długo  – od powstania w XIV wieku do początków XIX wieku – stanowił samodzielne miasto, którego północno-wschodnie obszary zajmowała dzielnica żydowska. Właśnie dlatego czujemy dzisiaj tutaj silne przenikanie się i współistnienie dwóch kultur i tradycji: chrześcijańskiej i żydowskiej. Nie zawsze tak było. To za sprawą decyzji Jana Olbrachta Żydzi mieszkający w Krakowie zostali przesiedleni na teren Kazimierza. Ich dzielnica rozwijała się przez długi czas autonomicznie w okolicach ulic: Nowej, Józefa, Wąskiej, św. Wawrzyńca, Starowiślanej i Miodowej. Do roku 1800 istniał także kamienny mur, który oddzielić miał dwa światy. Kazimierz stał się ważnym ośrodkiem żydowskim. Powstały tutaj liczne synagogi, z których 7 możemy oglądać do dzisiaj. Dla zwiedzających ciekawe mogą być także kamieniczki bogatych mieszkańców oraz stare szyldy, przypominające o przeszłości.

Po uchwałach zapadłych podczas trwania Sejmu Czteroletniego Kazimierz został włączony w obręb Krakowa. dzielnica wciąż rozwijała się, nie tracąc swojego multikulturowego charakteru. W latach 40. XIX wieku architekt Karol Kremer opracował tzw. „plany pięknienia”, dzięki którym Kazimierz zyskał nowy wygląd. W ramach projektu wyburzono także mur, oddzielający gminę żydowską od chrześcijańskiej. Dopiero teraz mogła wykształcić się harmonia między tradycjami. Połączenie było możliwe także dzięki późniejszym zasypaniu koryta Wisły, na miejscu którego powstała nowa ulica – Planty Dietleyowskie. Do czasów okupacji niemieckiej mieszkańcy Kazimierza żyli i tworzyli to miejsce wspólnie. Dopiero podczas II wojny światowej Żydzi zostali wysiedleni do getta, utworzonego w obrębie dzielnicy Podgórze. Okupanci zniszczyli to, co stworzone zostało w XIX wieku: harmonię kultur, wzajemne przenikanie się tradycji i współistnienie ludzi dwóch wyzwań. Zdecydowana większość żydowskiej społeczności, pochodzącej z okolic Kazimierza, nie wróciła już do swoich domów. Część zginęła w czasie wojny, inni woleli opuścić kraj. Do dziś pozostały po nich zabytki, tworzące charakterystyczny klimat dzielnicy. Przyjrzyjmy się tym, które ocalały.

Na Kazimierz turystów przyciąga nie tylko klimat, ale także zabytki kultury chrześcijańskiej i żydowskiej. Wyróżnić można kościoły Bożego Ciała, Paulinów na Skałce, gdzie znajduje się m.in. sanktuarium św. Stanisława oraz św. Katarzyny. Aby poznać dobrze kulturę Żydów, trzeba zwiedzić koniecznie choćby jedna z siedmiu zachowanych na Kazimierzu synagog, np. Starą z XV wieku, czynną jeszcze Remuh, Wysoką, Poppera, Kupa,Izaaka i Tempel lub wspomnieć zmarłych na cmentarzach, np. na Cmentarzu Remuh, jednym z najstarszych w Europie.  Droga zapewne poprowadzi turystę także w okolice ratusza na Placu Wolnica oraz do kwartału św. Wawrzyńca, czyli zespołu zabytków architektury przemysłowej. Wspomnieć należy, że zabytki Kazimierza zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO oraz uznane za pomnik historii.

Zmęczeni po zwiedzaniu usiądźmy w jednej z kawiarenek, których jest tutaj wiele i jeszcze raz spójrzmy na okolicę. Przypomnijmy sobie dzieje tego miejsca, to wszystko, co je ukształtowało i wyruszmy w dalszą drogę, by odkryć inne atrakcje dzielnicy, która ostatnio stała się przwdziwym centrum życia towarzyskiego. Znajdziemy tutaj wiele pubów, restauracji, klubów, czy kawiarni, podkreślających charakter miejsca, które coraz częściej wybierane jest przez artystów. Być może trafimy także na jeden z wielu festiwali lub odwiedzimy galerie. Dzień zakończyć można, oglądając spektakl w jednym z teatrów, np. Teatrze Eloe, Teatrze Żydowskim, czy Teatrze Nowym. Ostrzec należy turystów z wrażliwą, twórczą duszą. Mogą oni zapragnąć zostać tutaj na zawsze!