Gore-Tex – jak, kiedy i gdzie go używać?

Czym tak naprawdę jest Gore-Tex? To nic innego jak warstwa syntetycznego materiału, tak zwana membrana, która chroni nasze ubranie przed przemoknięciem, jednocześnie zapewniając wysoką oddychalność. Dzięki strukturze składającej się z mikrokanalików o skomplikowanej budowie materiał nie przepuszcza do środka wody, jednak wypuszcza parę wodną wraz z powietrzem.

Jednym słowem: Gore-Tex ma sprawić, że będziemy mieli kurtkę całkowicie nieprzemakalną i oddychającą tak dobrze, jak zwykły polar. Tyle z teorii, niestety życie szybko ją weryfikuje- jeżeli materiał chroni przed deszczem, siłą rzeczy będzie ograniczał oddychalność. Oczywiście to wszystko nie znaczy, że opisywana technologia nie ma racji bytu. Musimy tylko zdać sobie sprawę z jej ograniczeń i nie wierzyć we wszystko, co starają się nam wmówić marketingowcy.

Gore-Tex bardzo dobrze chroni nas przed deszczem i wiatrem, jednakże wystawiony na wielogodzinną ulewę, w końcu przemoknie i nie ma w tym nic dziwnego. Aby temu zapobiec, stosuje się specjalne preparaty (najczęściej w sprayu), które dodatkowo wzmacniają działanie membrany. Faktem jest, że odpowiednio zaimpregnowany Gore-Tex przemaka rzadko i musimy naprawdę długo chodzić w ulewnym deszczu, by kurtka przepuściła wodę. Większym problemem jest przepuszczanie powietrza przez materiał. Nie łudźmy się, że w wysokiej temperaturze podczas wysiłku fizycznego będziemy czuli się komfortowo. Niestety, każda membrana mocno ogranicza oddychalność materiału, przez co nasze ciało mocniej się poci. Dlatego też najlepszym przeznaczeniem kurtek z Gore-Texem są ciężkie warunki pogodowe. Jeżeli planujemy trekking jedynie w słoneczne, letnie dni, kurtka bez membrany może lepiej spełnić swoje zadanie – będzie lżejsza i mniej potliwa, przez co poprawi się nasz komfort cieplny, nie mówiąc już o zasobności portfela.
Oprócz Gore-Texu na rynku znajdziemy wiele innych membran, a sam Gore-Tex także posiada wiele odmian, dostosowanych do danych warunków pogodowych i naszej aktywności. Aby dowiedzieć się, czy membrana jest coś warta, należy sprawdzić jej parametry. Wodoodporność wyrażona jest w liczbie milimetrów słupa wody na m2 – chodzi więc o ilość wody, którą jest w stanie zatrzymać materiał zanim przesiąknie. Oddychalność mierzymy w gramach na m2 na 24h. Im dana liczba większa, tym lepsze właściwości materiału. Najlepsze pod tym względem membrany (np.trójwarstwowy Gore-Tex XCR) posiadają wodoodporność 80 tyś mm/m2, zwykły Gore-Tex to 4 tyś mm/m2, a Gore-Tex Soft Shell czy Gore-Tex Active Shell niecałe 3 tyś mm/m2, z tym że ten ostatni ma także najlepszą z nich wszystkich oddychalność – 30 tyś g/m2/24h, podczas gdy (jak można się domyślić)najsłabiej przepuszcza powietrze  trójwarstwowy XCR (najbardziej wodooporny) 18 tyś g/m2/24h. Zauważmy jednak, że zwykły, a zarazem najtańszy Gore-Tex posiada oddychalność niewiele lepszą, czyli 20 tyś g/m2/24h, przy czym o połowę słabszą wodoodporność (20 tyś mm/m2).

Ciekawym rozwiązaniem jest najnowszy wynalazek spod szyldu Gore, czyli Gore-Tex Paclite. To łatwa do spakowania w plecak, bardzo lekka i cienka membrana, o bardzo dobrej oddychalności (najwyższa oddychalność membran Gore-Texu czyli 30 tyś g/m2/24h) i dobrej wodoodporności (45 tyś mm/m2, czyli nadal ciut lepiej, niż zwykły Gore-Tex). Minusem jest tutaj słaba odporność materiału na przetarcia. Nie zaleca się stosować go wraz z ciężkim plecakiem oraz w terenie wysokogórskim, gdzie kurtka łatwo może się przetrzeć. Jest to jednak idealny materiał na lekkie wycieczki na miasto lub jak strój do biegania. 
Jak więc widzimy, membranę należy dobrać odpowiednio do aktywności. Dla przeciętnego użytkownika sprawdzi się zwykły Gore-Tex, bądź właśnie jego droższy odpowiednik Paclite. Dla tych, którzy uprawiają wspinaczkę lub długotrwały trekking w ciężkich warunkach najlepszy będzie Gore-Tex XCR 3 layer.

Na rynku znajdziemy membrany innych firm niż Gore-Tex. Do niedawana były to tańsze zamienniki, o dużo gorszych właściwościach. Niektóre jako tako spełniają swoje zadanie, inne albo łatwo przemakają, albo praktycznie nie oddychają, co dyskwalifikuje taką membranę podczas wysiłku fizycznego. Jednak bezwzględne panowanie Gore-Texu powoli odchodzi do lamusa, a na rynku pojawiają się nowe membrany i nowe rozwiązania dla aktywnych podróżników.