Cetina – atrakcje turystyczne

Warunki geograficzne

Cetina to rzeka stosunkowo krótka, bo licząca zaledwie 105 km długości. Swój początek bierze na stokach masywu Dinara, tuż obok Troglava, najwyższego szczytu Chorwacji, mijając po drodze dwa górskie masywy Mosor i Biokovo. Pomiędzy jej źródłem a ujściem notuje się różnicę poziomów 385 metrów. W przypadku typowych wielkich rzek nie jest to wielkość imponująca, ale Cetina to rzeka krótka, a wiec i spadek wydaje się na niej gwałtowniejszy. Dzięki takiemu układowi na pewnych odcinkach rzeka wykazuje cechy typowego górskiego potoku, który niesie duże ilości wody wąskim korytem. Kolejnym elementem jest rozlewisko, jakie Cetina tworzy przepływając pomiędzy górami Dinara i Svilaja. Powstałe w ten sposób jezioro jest doskonałym miejscem na tamę i hydroelektrownię. Kilka kilometrów dalej rzeka wpływa w obszar polja. Jest to rozległa, zwykle bezodpływowa kotlina jednak Cetina, wpłynąwszy w Sinjsko Polje wypływa z niego. Cetina nie należy do rzek, które płyną spokojnie własnym korytem bez żadnych przeszkód po drodze. Poza spadkami wynikającymi z przepływu przez góry i żłobionymi przez rzekę kanionami ma ona także sześć przełomów. Są to przełomy Gornjacki, Dragovicki, Derventski, Obrovacki, Trlijski i Zadvarski. Koniec biegu to jeden wielki kanion ograniczony ścianami Mosoru i Rogoznicy.

Przyroda

Poza wykorzystaniem gospodarczym i turystycznym oraz poza ciekawymi krajobrazami wyrzeźbionymi przez nurty rzeki Cetina jest również niezwykła pod względem przyrodniczym. Żyje tam wiele bardzo rzadkich gatunków ryb, m. in. jesiotr adriatycki, płoć adriatycka, strzebla dalmatyńska, jelec adriatycki, kleń iliryjski, świnka bośniacka, brzanokiełb, ukleja biała, czy jelec cetiński, który zamieszkuje wyłącznie dorzecze Cetiny. Do atrakcji należy kanion i brama skalna oraz jaskinia z nietopierzami usytuowane przy ujściu rzeki do Adriatyku.

Elektrownie i rafting

Cetina to nie tylko atrakcja przyrodnicza, ale także rzeka o dużym znaczeniu gospodarczym i atrakcja turystyczna. Na jej długości znajdują się dwie elektrownie wodne – jedna wspomniana już wcześniej i druga szczytowo-pompowa koło Zadvarja. Zasada działania tej elektrowni sprowadza się do przepompowywania nocą wody do górnego zbiornika i spuszczania jej w dzień, kiedy zapotrzebowanie na energię rośnie znacząco. Woda porusza turbiny elektrowni. Turystyka natomiast wykorzystuje Cetinę do organizowania spływów w pontonach, określanych, jako rafting. Rzeka jest jednym z większych centrów raftingu oraz kajakarstwa górskiego. Zależnie od odcinka z pontonów korzystają albo wytrawni doświadczeni kajakarze, albo klasyczni letnicy bez żadnych umiejętności, bowiem na spokojniejszych odcinkach spływy nie niosą ze sobą żadnego zagrożenia. Cetina jest też idealna dla raftingu scenicznego, połączonego z wodną zabawą i kąpaniem się pod wodospadem v Studenci. Poza tym w górnym odcinku woda jest pobierana, filtrowana, butelkowana i sprzedawana w nadmorskich kurortach.