Tatrzańska fauna i flora

Tatrzański Park Narodowy to chyba najchętniej odwiedzany polski rezerwat. Wysokogórski krajobraz w połączeniu z unikalną przygodą nadają parkowi status miejsca, które każdy Polak powinien zobaczyć. Niestety, ta unikalna przyroda zdaje się mieć bardzo niepewną przyszłość.
Decyzja o utworzeniu parku była zbawienna dla Tatr, gdyż na przełomie XIX i XX w. przemysł nic nie robił sobie z walorów przyrodniczych tego miejsca. Masowo wycinano lasy, wiele gatunków roślin i zwierząt przez nierozważną eksploatację tych terenów prawie wyginęła. Na szczęście znaleźć się ludzie, którzy próbowali przeciwdziałać bezmyślnej dewastacji . Dzięki nim w roku 1954 powołano do życia Tatrzański Park Narodowy. Władze parku zlikwidowały ruch turystyczny poza wyznaczonymi szlakami, ograniczyły działalność kłusowników i myśliwych oraz objęły ochroną rzadkie gatunki roślin i zwierząt.

Tatry

Rejon Tatr pod względem przyrodniczym jest bezcenny, nie tylko w skali kraju. Przepiękne widoki na skaliste szczyty otoczone białym puchem chmur, świeże powietrze, wymagające turystyczne szlaki to tylko niektóre z walorów tego pasma górskiego. Największą wartością Tatr jest bowiem dzika przyroda, w szczególności wiele gatunków roślin i zwierząt, które nie występują poza granicami TPN. Jednym z nich jest świstak tatrzański – polski gatunek od dawna zagrożony wyginięciem. Od świstaka alpejskiego różni się innym kształtem kości nosowej oraz jaśniejszą barwą. Tatrzański świstak jest siwo-brązowy, alpejski zaś  brunatny. Sympatyczny mieszkaniec najwyższych partii gór większość czasu spędza w ukryciu. W sezonie zimowym śpi w norach wykopanych w ziemi, a jego hibernacja trwa aż 8 miesięcy. Gryzoń ten  jest bardzo płochliwy, nie łatwo dostrzec go w górskich ustępach. Przy odrobinie szczęścia możemy za to usłyszeć świstaczy śpiew – wysoki gwizd niesie się na znaczne odległości. Zwierzęta w ten sposób ostrzegają się przed zagrożeniem lub nawołują. Od niepamiętnych czasów górale masowo polowali na świstaki, wierząc, że pozyskane z niego sadło uchroni ich przed chorobami. Niepozorny gryzoń przetrwał do dziś właśnie dzięki Tatrzańskiemu Parkowi Narodowemu.

Kozica tatrzańska

Symbolem parku jest smukła kozica tatrzańska – rzadkie i płochliwe zwierzę, zamieszkujące najwyższe partie gór. Polska jest najdalej na północ wysuniętym miejscem, w którym możemy spotkać przedstawiciela tego gatunku. Kozicę najczęściej możemy dostrzec na wysokich półkach skalnych i niedostępnych turniach. Są niesamowicie przystosowane do tutejszych trudnych warunków pogodowych. Wyobraźmy sobie zwierzę, które całą zimę spędza ponad górną granicą lasu, na ośnieżonych szczytach górskich. Temperatura dochodzi tu do -30 stopni Celsjusza, a silny wiatr rzadko kiedy ustaje. Mimo to kozice nie odczuwają zimna dzięki trzem warstwom grubego futra, a specjalnie ukształtowane racice i silne mięśnie pozwalają im z łatwością poruszać się po oblodzonych, stromych zboczach. Zwierzęta te mają niesamowity instynkt i potrafią w porę wyczuć lawinę. Najłatwiej spotkać je zimą, kiedy tutejsze szlaki nie są oblegane przez turystów.

Obok kozicy częstym gościem tatrzańskich stoków jest niedźwiedź brunatny, którego zasięg występowania obejmuje całą południową granicę Polski od Tatr, aż po Bieszczady. Jednak to właśnie w Tatrach najłatwiej spotkać wielkiego misia, który często nic nie robi sobie z obserwujących go turystów. Z rzadkich zwierząt znajdziemy tu także rysia, orła przedniego, czy drobnego pomurnika – szarego ptaka z czerwonymi smugami na skrzydłach. Ta ciekawa nazwa, wbrew pozorom, nie opisuje ponurego charakteru pomurnika, ale jego zwyczaj przesiadywania na górskich turniach, które przypominają… mury.

Na uwagę zasługują też mniejsze tatrzańskie zwierzątka, jak choćby darniówka tatrzańska (gatunek gryzonia charakterystyczny dla Karpat) czy rzadki, podobny do myszy nornik śnieżny, którego w Polsce podziwiać możemy tylko w Tatrach. W TPN naliczono także aż 250 gatunków wysokogórskich roślin. Niektóre, jak dzwonek alpejski czy pierwiosnka maleńka, możemy rozpoznać. Ale jak wygląda kozłowiec czy dwa inne lokalne gatunki: wiechlina szlachetna oraz świetlik bezostny? Możemy je odnaleźć tylko w Tatrach.

Do odwiedzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego nie trzeba specjalnie  zachęcać, w końcu jest to jedyne wysokogórskie pasmo w Polsce. O popularności Tatr może świadczyć liczba turystów odwiedzających jeden tylko szczyt – Kasprowy Wierch. Kolejka linowa co godzinę wwozi na górę ponad 300 osób! Jest więc trochę prawdy w popularnym stwierdzeniu, że Tatry to obowiązkowy punkt na mapie każdego turysty.